Huidgezwellen en goed- of kwaadaardige tumoren op de huid
De overgrote meerderheid van huidtumoren is goedaardig. Een paar veel voorkomende goedaardige huidtumoren zijn bijvoorbeeld hemangiomen, lipomen en dermatofibromen. Het is wel aangewezen om steeds een huidarts te raadplegen bij de aanwezigheid van één of meer huidgezwellen. Sommige tumoren zijn namelijk kwaadaardig of anders staan ze op het punt om uit te groeien tot kanker. De arts verwijdert vaak deze tumoren en dit is mogelijk op diverse manieren, afhankelijk van het soort tumor.
Goedaardige huidgezwellen
Soms heeft de patiënt geen symptomen, maar zijn deze er wel, dan varieert het uiterlijk, de locatie, de groei, de kleur en de rand van dit gezwel sterk. Soms ontstaan ook meerdere gezwellen. Huisartsen zien vaak patiënten met goedaardige huidgezwellen. Het is belangrijk om ze nauwkeurig te diagnosticeren via klinisch onderzoek en door middel van een biopsie. Een stukje weefsel wordt dan in een laboratorium verder onderzocht om kanker uit te sluiten. Vaak is het toch nodig om deze ontsierende knobbels te behandelen. Sommige patiënten met goedaardige huidgezwellen (zoals lipomen en actinische keratosen) lopen namelijk een verhoogd risico op huidkanker en daarom verwijdert de arts best deze tumoren.Kwaadaardige huidtumoren
Er zijn drie belangrijke soorten huidkanker: een basaalcelcarcinoom (meest voorkomend) en het plaveiselcelcarcinoom (de tweede meest voorkomende, afkomstig uit huidcellen) en een melanoom (afkomstig is van de pigment producerende huidcellen, gekend als melanocyten). Een melanoom komt minder vaak voor, maar is wel gevaarlijker dan de eerste twee varianten. Blootstellang een uv-licht, de zon of zonnebanken, een verzwakt immuunsysteem, een oudere leeftijd en een eerdere vorm van huidkanker zijn risicofactoren voor huidkanker. De symptomen variëren, maar groeiende, bloedende en niet-genezende bultjes met korstvorming en een grillige rand, komen vaak voor.Behandeling
Afhankelijk van de aard van het letsel gebeurt de behandeling via medicijnen, lasertherapie, elektrochirurgie, cryotherapie en een chirurgische uitsnijding (excisie). Dit gebeurt al dan niet in combinatie met radiotherapie en/of chemotherapie.
Acraal lentingineus melanoom: Vorm van huidkanker
Sommige mensen ontwikkelen een acraal lentigineus melanoom op de handpalmen, voetzolen of onder de nagels. Dit is een zeldzame vorm van huidkanker waarbij een gekleurd streepje met onregelmatige rande…
Adiposis dolorosa: Pijnlijke vetbulten (lipomen) op lichaam
Adiposis dolorosa is een chronische aandoening waarbij de patiënt meerdere, pijnlijke gezwellen bestaande uit vetweefsel (lipomen) heeft op het lichaam. Naast de vetbulten komen ook mentale en fysieke…
Amelanotisch melanoom: Vorm van huidkanker met roze tumor
Een amelanotisch melanoom is een zeldzaam type huidkanker dat geen melanine bevat. Melanine is het pigment dat huidcellen en moedervlekken hun vaak bruine kleur geeft. Het kwaadaardig gezwel is bijgev…
Angiosarcoom: Kwaadaardig bloedvatgezwel (vorm van kanker)
Een angiosarcoom is een zeldzame en zeer variabele vorm van kanker die ontstaat uit de cellen van de bloedvatwanden. Deze vaak agressieve kanker kan zich in elk lichaamsdeel ontwikkelen, maar komt het…
Atheroomcyste: Goedaardige cyste door schade aan huid
Een atheroomcyste, vaak een goedaardige cyste genoemd, is een veelvoorkomende huidafwijking die gevuld is met een kaasachtige, stinkende en vette substantie. Deze cysten bevinden zich meestal op het g…
Basaalcelcarcinoom: Langzaam groeiende vorm van huidkanker
Basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Het ontstaat door een abnormale, ongecontroleerde groei van basale cellen in de diepste laag van de epidermis (de buitenste huidlaag). B…
Birt-Hogg-Dubé syndroom: Tumoren op huid, in nieren & longen
Het Birt-Hogg-Dubé syndroom is een erfelijke aandoening die gekenmerkt wordt door de ontwikkeling van goedaardige of kwaadaardige tumoren op de huid, in de nieren en in de longen. Daarnaast hebben pat…
Branchioom: Goedaardige tumor onder huid aan zijkant van nek
Een branchioom is een goedaardige tumor die zich meestal onder de huid aan de zijkant van de nek vormt. Dit gezwel bevat restanten van een kieuwboog en ontstaat tijdens de vroege ontwikkeling van de f…
Brooke Spiegler-syndroom: Knobbels en tumoren op de huid
Het Brooke-Spiegler-syndroom is een zeldzame erfelijke huidaandoening die zich kenmerkt door meerdere knobbels en goed- of kwaadaardige tumoren op onder andere het gezicht, de hals, de nek, de romp en…
Bultje (knobbeltje) op hoofd: Oorzaken van bult op hoofdhuid
Op het hoofd kunnen zich verschillende soorten knobbeltjes ontwikkelen. Deze knobbels kunnen zich op of onder het huidoppervlak of op het bot bevinden. Ze kunnen jeuken of niet-jeuken, zacht of hard z…
Costello-syndroom: Kort gestalte en ontwikkeling van tumoren
Het Costello-syndroom is een zeldzame aandoening waarbij de patiënt levenslang risico loopt op het ontwikkelen van zowel goed- als kwaadaardige tumoren. Daarnaast heeft hij een kort gestalte en ontwik…
Cutaan pseudolymfoom: Goedaardig letsel op huid
Een cutaan pseudolymfoom (ook wel cutane lymfoïde hyperplasie genoemd) is een groep aandoeningen waarbij een knobbel, vlek of plaque op de huid verschijnt die lijkt op een lymfoom (een type bloedkanke…
Cutaan T-cel lymfoom: Bloedkanker met symptomen aan de huid
Een cutaan T-cel lymfoom is een zeldzame vorm van kanker die begint in een type witte bloedcellen, de lymfocyten, en zich daarna naar de huid verspreidt. Deze kanker komt vaker voor bij oudere mannen…
Dermatofibromen: Kleine, goedaardige huidgezwellen
Dermatofibromen zijn veelvoorkomende, goedaardige huidgezwellen die ontstaan uit cellen van de dermis, de middelste huidlaag. Deze gezwellen zijn meestal klein en hebben geen negatieve gevolgen voor d…
Dermatofibrosarcoma protuberans: Vorm van huidkanker
Dermatofibrosarcoma protuberans is een zeldzame vorm van kanker die ontstaat in de diepere huidlagen. Deze tumor heeft een onbekende oorzaak, maar een huidletsel wordt vaak beschouwd als een risicofac…
Draadvormige wratten (filiforme wratjes): Behandelingen
Filiforme (draadvormige) wratten zijn meestal huidkleurige, vlezige, dunne, goedaardige wratten die draadvormige uitsteeksels bezitten. De lange wratjes treffen patiënten die geïnfecteerd zijn door he…
Fibromen (skin tags): Huidgezwelletjes op steeltje
Een fibroom is een klein en zacht huidgezwelletje met een steeltje of stengel. Dit goedaardig huidletsel bevindt zich mogelijk overal op het lichaam, maar vooral op plaatsen waar de huid tegen andere…
Fitzpatrick-huidtypering: Verschillende huidtypes
In de bevolking zijn diverse huidtypes te vinden, die worden ingedeeld volgens de Fitzpatrick-huidtypering (Fitzpatricks classificatie). Deze classificatie, ontwikkeld door Thomas B. Fitzpatrick in 19…
Gardner-syndroom: Poliepen in darm & gezwellen op huid & bot
Het Gardner-syndroom is een zeldzame erfelijke aandoening waarbij patiënten naast een verscheidenheid aan darmpoliepen ook goedaardige bottumoren en huidafwijkingen ontwikkelen. Vanwege het verhoogde…
Goedaardige huidgezwellen met milde tot ernstige symptomen
Een aantal huidaandoeningen veroorzaken goedaardige gezwellen in de huid die milde tot ernstige symptomen en ongemak veroorzaken. Enkele voorbeelden daarvan zijn kersrode bloedvatgezwellen of een kera…
Harde knobbel onder huid: Oorzaken onderhuids hard bultje
Een onderhuidse harde bult is voor veel mensen een alarmsignaal, maar meestal kent dit harde knobbeltje goedaardige oorzaken, zoals bijvoorbeeld hormonale veranderingen, infecties, een cyste of een li…
Hemangioom: Goedaardig gezwel van bloedvaten op huid & lever
Hemangiomen zijn goedaardige tumoren die ontstaan door een abnormale ophoping van bloedvaten. Ze komen vaak voor op de huid of in interne organen zoals de lever. Hemangiomen ontwikkelen zich meestal i…
Huidgezwellen met verhoogd risico op huidkanker
Enkele huidaandoeningen verhogen het risico op het ontwikkelen van huidkanker. Ook kunnen sommige huidafwijkingen al een voorstadium van kanker zijn. De patiënt kan al dan niet symptomen ervaren bij d…
Huidkanker: Kwaadaardige huidgezwellen en huidtumoren
De meeste vormen van huidkanker worden veroorzaakt door langdurige of intense blootstelling aan de zon. Vooral ouderen worden getroffen, hoewel melanomen hierop een uitzondering vormen. Sommige huidle…
Kaposisarcoom: Tumor op de huid, in slijmvliezen en organen
Kanker ontstaat door een ongecontroleerde groei van cellen in het lichaam. Een Kaposi-sarcoom is een kankerachtige tumor die ontstaat uit de cellen die lymfe- of bloedvaten bekleden. De tumor kan de h…
Keratoacanthoom: Goedaardige snelgroeiende huidtumor
Een keratoacanthoom (keratoacanthoma) is een snelgroeiende goedaardige huidtumor die doorgaans ontstaat op plekken die aan de zon zijn blootgesteld. Hoewel het huidletsel meestal geen andere symptomen…
Kersrood bloedvatgezwel: Pijnloos en onschuldig huidletsel
Een kersrood bloedvatgezwel is een goedaardig kersrood gekleurd huidletsel, opgebouwd uit bloedvaten. Dit pijnloze gezwel komt vooral voor bij dertigplussers. Het kersrood bloedvatgezwel verschijnt mo…
Lentigo maligna: Voorstadium van melanoom (huidkanker)
Lentigo maligna betekent letterlijk ‘kwaadaardige sproet’. Dit is een huidaandoening die een voorstadium is van een melanoom, een vorm van huidkanker. Het ontstaat vaak op huiddelen die langdurig aan…
Lipoom: Goedaardig vetgezwel tussen huid en spierlaag
Een lipoom is een langzaam groeiend, goedaardig vetgezwel dat zich meestal tussen de huid en de onderliggende spierlaag bevindt. Dit type gezwel voelt deegachtig aan en is doorgaans niet pijnlijk. Bij…
Liposarcoom: Kwaadaardig, stevig vetweefselgezwel (kanker)
Een liposarcoom is een zeldzame vorm van kanker die ontstaat in vetcellen. Deze tumor komt het vaakst voor in de ledematen en de buik, vooral bij patiënten van middelbare leeftijd. De tumor groeit lan…
Melanoom: Vorm van huidkanker door blootstelling aan zon
Een melanoom is een relatief zeldzame maar ernstige vorm van huidkanker die vaak kan uitzaaien naar andere delen van het lichaam. Melanomen ontstaan uit melanocyten, de pigmentproducerende cellen in d…
Merkelcelcarcinoom: Zeer agressieve vorm van huidkanker
Een Merkelcelcarcinoom is een zeer maligne (kwaadaardige), zeldzame vorm van huidkanker. De knobbel bevindt zich meestal op het gezicht, het hoofd of de nek. De tumor groeit snel en verspreidt zich ev…
Mohs-chirurgie: Procedure voor behandeling van huidkanker
Chirurgen maken gebruik van Mohs-chirurgie (Mohs-micrografische chirurgie) voor de behandeling van huidkanker. Deze precisieoperatie stelt de chirurg in staat om zoveel mogelijk kwaadaardig weefsel te…
Mucosaal melanoom: Tumor van slijmvlies met weinig symptomen
Een melanoom van de slijmvliezen is een zeldzame en vaak moeilijk te diagnosticeren vorm van melanoom die zich op slijmvliezen ontwikkelt. Mucosale melanomen komen voor op verschillende plekken zoals…
Nodulair melanoom: Huidkanker met tumor die in diepte groeit
Een nodulair melanoom is een agressieve en snelgroeiende vorm van huidkanker die ongeveer 15% tot 25% van alle melanomen uitmaakt. Dit type melanoom heeft vaak een slechte prognose, waardoor vroege he…
Okselgezwellen: Oorzaken, symptomen en behandeling
Een okselgezwel is een zwelling of bult die zich onder de arm bevindt. Deze zwelling kan diverse oorzaken hebben, variërend van onschadelijke tot ernstigere aandoeningen. De grootte van een okselgezwe…
Ouderdomswratten: Goedaardige, pijnloze gezwellen op huid
Ouderdomswratten, ook wel bekend als verruca senilis of verruca seborrhoica, zijn veelvoorkomende goedaardige huidgezwellen die vaak voorkomen bij oudere volwassenen. Deze wratachtige gezwellen zijn m…
Perioculaire huidkanker: Soorten van kanker rond het oog
Perioculaire huidkanker is de medische term voor huidkanker in de buurt van de ogen. De meeste gevallen zijn basaalcel- of plaveiselcelcarcinomen, traag groeiende vormen van kanker. Af en toe presente…
Pilomatrixoom: Goedaardige huidtumor op hoofd of in nek
Uit de cellen van een haarwortel kan een goedaardig gezwelletje ontstaan, bekend als een pilomatrixoom. Deze huidtumor komt vaker voor bij kinderen en jongeren. Pilomatrixomen worden meestal aangetrof…
Platte wratten: Oorzaken en behandeling van vlakke wratjes
Platte (vlakke) wratten (verruca plana, juveniele wratten) zijn kleine bultjes die op de huid van vooral de handen, het gezicht en de nek verschijnen. Deze letsels, die kleiner zijn dan gewone wratten…
Plaveiselcelcarcinoom: Vorm van huidkanker
Een plaveiselcelcarcinoom is de op één na meest voorkomende vorm van huidkanker. Deze vaak agressieve vorm van huidkanker komt het vaakst voor op lichaamsdelen die zijn blootgesteld aan uv-stralen doo…
Poroom: Goedaardig huidgezwel uit zweetklieren op voetzool
Een poroom is een goedaardig gezwel dat ontstaat uit zweetklieren. Het ontstaan van poromen is nog niet volledig begrepen, en de oorzaak blijft onbekend. Meestal presenteert de patiënt zich met een kn…
Pyogeen granuloom: Weefselgroei op huid of slijmvliezen
Een pyogeen granuloom is een goedaardige tumor die op de huid en slijmvliezen voorkomt. De overmatige weefselgroei komt sneller tot stand door onder andere een zwangerschap, medicatiegebruik en een tr…
Sebaceus carcinoom: Vorm van huidkanker op ooglid
Sebaceuze klieren (talgklieren) zijn kleine klieren die verbonden zijn met haarfollikels in de huid. In alle haardragende gebieden van het lichaam komen deze klieren voor, en dan vooral op de hoofdhui…
Seborreïsche keratosen: Goedaardige gezwellen op huid
Seborreïsche keratose is een veel voorkomende goedaardige huidaandoening waarbij een wratachtig gezwel op de huid ontstaat. Meestal komt deze aandoening voor bij mensen van middelbare of oudere leefti…
Soorten bultjes, knobbeltjes en gezwelletjes op huid
Op of onder het huidoppervlak bevinden zich mogelijk diverse mogelijk bultjes, waardoor op de huid abnormaal verhoogde gebieden ontstaan. Één of meerdere bulten bevinden zich op de huid. De bulten zij…
Steatocystoma multiplex: Aandoening met meerdere talgcysten
Bij steatocystoma multiplex (sebocystomatosis) ontstaan meestal meerdere goedaardige cysten op diverse mogelijke lichaamsdelen. Deze met talg gevulde cysten veroorzaken geen andere tekenen. Patiënten…
Subunguaal melanoom: Vorm van huidkanker onder nagel
Een subunguaal melanoom is een vorm van huidkanker die begint onder de vingernagel of teennagel. Deze kanker ontstaat vaak door overmatige blootstelling aan ultraviolette stralen (zonlicht). De aandoe…
Syringomen: Bultjes (zweetkliergezwellen) rond ogen & wangen
Ongeveer 1% van de bevolking heeft last van syringomen (syringoma). Bij een syringoom vindt een overmatige groei van cellen van zweetklieren plaats. De goedaardige zweetkliergezwellen zijn vaak in gro…
Talgklieradenoom: Goedaardige tumor van talgklier op de huid
Vanaf het derde decennium in het leven ontwikkelen vooral veel patiënten die langdurig zijn blootgesteld aan de zon, één of meer goedaardige talgkliertumoren op de huid, vooral op het gezicht. Deze zi…
Talgklierhyperplasie: Vergrote talgklieren met bultjes
Talgklieren bevinden zich overal behalve op de voetzolen en handpalmen. Deze klieren scheiden talg (een olieachtige stof) af. Dit beschermt de huid tegen de buitenomgeving. Talgklierhyperplasie is een…
Tubereuze sclerose: Neurocutane aandoening met tumoren
Tubereuze sclerose is een zeldzame neurocutane aandoening waarbij zowel het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) als de huid en andere lichaamsdelen betrokken zijn. Deze genetische aandoenin…
Voetmelanoom: Vorm van huidkanker op de voet
Een melanoom is de ernstigste vorm van huidkanker. Het ontwikkelt zich meestal op de huid die overmatig is blootgesteld aan de zon, maar kan ook voorkomen op plekken waar de zon zelden schijnt, zoals…
Wratten: Soorten wratjes en behandelingen van wrat op huid
Een wrat is een klein huidgezwel dat overal op het lichaam kan voorkomen. Wratten ontstaan door een infectie met het humaan papillomavirus (HPV), een virusfamilie die verschillende soorten wratten kan…
Ziekte van Madelung: Vetafzettingen in nek en schouders
De ziekte van Madelung is een zeldzame aandoening van de vetstofwisseling die wordt gekenmerkt door symmetrische vetophopingen op het lichaam van de patiënt. Deze vetafzettingen concentreren zich vaak…
Zonnebrandmiddelen: Keuze van goede zonnebrandproducten
Zonnebrandmiddelen beschermen de huid tegen de schadelijke effecten van zonlicht. Ze helpen zonnebrand, vroegtijdige veroudering zoals rimpels en een leerachtige huid te voorkomen, en verminderen bove…Gepubliceerd door Miske op 19-01-2017, laatst gewijzigd op 05-11-2020. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.
Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Steven Fruitsmaak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
- Geraadpleegd op 18 januari 2017:
- Benign Skin Tumours, http://patient.info/doctor/benign-skin-tumours
- Common Benign Skin Tumors, http://www.aafp.org/afp/2003/0215/p729.html
- Skin Cancer (Nonmelanoma Skin Cancer or Keratinocyte Cancer), http://www.medicinenet.com/skin_cancer_overview/article.htm