Miske » Specials » Insectenbeten

Steken en beten van insecten, spinnen en andere parasieten

Steken en beten van insecten, spinnen en andere parasieten Insectenbeten of insectensteken zijn kleine wondjes die veroorzaakt zijn door insecten of andere parasieten. Een insect gaat bijten wanneer het opgewonden is en zichzelf wil verdedigen, of wanneer het zich wil voeden. De reactie is afhankelijk van het soort insect en de gevoeligheid van de patiënt, maar meestal ontstaat enkel een tijdelijke huidirritatie met pijn en/of jeuk die na enkele dagen verdwijnt. Vaak zijn zelfzorgmaatregelen voldoende om verlost te zijn van de vervelende klachten, maar in sommige gevallen is medische hulp noodzakelijk. Het is tot slot belangrijk om insecten en spinnen zo weinig mogelijk de kans te geven om mensen te bijten. Enkele preventieve maatregelen voorkomen of verminderen de vervelende insectenplagen.

Voorbeelden van parasieten die mensen bijten

Heel wat parasieten veroorzaken mogelijk steken of beten bij mensen, zoals onder andere:
  • bedwantsen
  • bijen
  • dazen
  • horzels
  • luizen
  • mieren
  • muggen
  • spinnen
  • teken
  • vlooien
  • wespen

Symptomen

De meeste insectenbeten en insectensteken zijn onschadelijk, hoewel ze soms ongemak veroorzaken. Insectenbeten en -steken veroorzaken vaak een onmiddellijke huidreactie. Steken van bijen, wespen, horzels en vuurmieren zijn meestal pijnlijk. Muggenbeten, vlooienbeten en mijtenbeten gaan vaak gepaard met jeuk. Blaarvorming, ontstekingen, roodheid, zwelling en irritatie zijn andere veel voorkomende tekenen. Bepaalde spinnen, zoals de zwarte weduwe of bruine kluizenaar, leiden bij een beet tot een ernstige ziekte of veroorzaken zelfs de dood. De meeste spinnenbeten zijn echter ongevaarlijk.

Gevaar van insectenbeet of insectensteek

Insecten veroorzaken bij een beet of steek soms een allergische reactie door het speeksel dat ze achterlaten bij de gastheer. Verder is een insect ook in staat om een ziekte te verspreiden, al gebeurt dit meestal in (sub)tropische gebieden. Reizigers naar deze gebieden lopen mogelijk wel het risico op het krijgen van infecties, zoals malaria, dengue of een andere aandoening. In al deze gevallen is medische hulp noodzakelijk.

Behandeling

In de meeste gevallen zijn beten en steken van een insect of spin gemakkelijk thuis te behandelen en verdwijnen de klachten binnen enkele dagen. Meestal volstaan pijnstillende of jeukverlichtende geneesmiddelen, maar soms zijn uitgebreidere medicamenteuze behandelingen nodig. Sommige mensen hebben namelijk extreme reacties die een onmiddellijke behandeling vereisen om de dood te voorkomen. Indien de patiënt ernstige symptomen heeft en de arts opzoekt, brengt hij indien mogelijk het insect of de spin mee die gebeten heeft, zodat de arts het kan identificeren om een geschikte behandeling in te zetten. De patiënt mag alleszins niet krabben aan het bultje of huidletsel omdat dit anders een verergering van de klachten en een bijkomende bacteriële infectie veroorzaakt (doordat de huid dan gebroken is). Soms is het ook nodig om de bron aan te pakken waar de parasiet leeft (huisdieren, huis, …) zodat een volgende beet of steek niet meer tot stand kan komen.

Preventie van insectenbeten of insectensteken

Om insectenbeten en hun complicaties te voorkomen, is het belangrijk om geen insecten te storen. Wanneer mensen buiten gaan eten, is voorzichtigheid geboden. Voedsel trekt immers insecten aan. Insectenwerende middelen zoals DEET en beschermende kledij dragen weert veel beten en steken door insecten af. Verder nemen mensen die weten dat ze allergisch reageren op insectensteken of insectenbeten, best voorzorgsmaatregelen. Zij nemen noodmedicatie mee dat toegediend kan worden indien ze een ernstige allergische reactie (anafylactische shock) krijgen.
Allergische reactie op insectensteek: Symptomen & preventie

Allergische reactie op insectensteek: Symptomen & preventie

De meeste patiënten ervaren enkel wat lichte pijn en huidongemak door een steek van een bij, wesp, horzel of vuurmier. Bij sommige patiënten veroorzaken deze insectensteken echter een allergische reac…
Bedwantsen: Risicofactoren, symptomen & behandeling van beet

Bedwantsen: Risicofactoren, symptomen & behandeling van beet

Bedwantsen (wandluizen, bedbugs) zijn kleine bloedzuigende parasieten die zich schuilhouden in onder andere spleten in kamers en in ruimtes rond het bed. Vooral in hotels en pensions zijn deze beestje…
Beet van een zwarte weduwe-spin: Symptomen en behandeling

Beet van een zwarte weduwe-spin: Symptomen en behandeling

De zwarte weduwe-spin (Latrodectus) is een spinnensoort van circa 3,5 cm groot. De spin heeft een glanzend zwart lichaam met een rode zandlopervorm op het buikgebied. Deze spinnen zijn 's nachts actie…
Bijensteek: Symptomen en behandeling van bijensteken

Bijensteek: Symptomen en behandeling van bijensteken

Een bijensteek is een soort verwonding veroorzaakt door een bij. De bij laat tijdens het steken een gifzakje achter dat giftige stoffen introduceert in het lichaam. De persoon die gestoken is, heeft v…
Dazenbeten: Beet door paardenvliegen met pijn aan huid

Dazenbeten: Beet door paardenvliegen met pijn aan huid

Dazen zijn vliegende insecten die vooral in de zomer vaak in de natuur en bij waterplaatsen te vinden zijn. Een daas bezit de anatomie en kracht om via een schaarbeweging bij mensen een soort snijwond…
EHBO bij insectenbeten (wespen, bijen, mieren en teken)

EHBO bij insectenbeten (wespen, bijen, mieren en teken)

Een insectenbeet vindt snel plaats wanneer iemand bijvoorbeeld werkt in de tuin, buiten picknickt of buiten schildert. Steken van wespen, bijen, horzels, hommels en mieren zijn mogelijk zeer pijnlijk…
EHBO bij vreemd voorwerp of insect in het oor

EHBO bij vreemd voorwerp of insect in het oor

Meestal stoppen kinderen een vreemd voorwerp in de oren. Voorbeelden hiervan zijn onder andere een knikker, een kraaltje, een knoop, een parel, een stuk speelgoed of een erwt. Ook kruipt een insect so…
Formicatie: Kriebelend gevoel alsof insecten op huid lopen

Formicatie: Kriebelend gevoel alsof insecten op huid lopen

Sommige patiënten hebben het gevoel alsof mieren of insecten op de huid kruipen. Deze gevoelsstoornis staat bekend als ‘formicatie’. De naam is afkomstig van het Latijnse woord ‘formica’, wat mier bet…
Hoofdluizen: Insecten op hoofdhuid met jeuk en rode bultjes

Hoofdluizen: Insecten op hoofdhuid met jeuk en rode bultjes

Hoofdluizen zijn kleine insecten die op de hoofdhuid, maar soms ook op de baard, de snor, de wenkbrauwen en/of de wimpers leven. De verspreiding van deze hoofdluizen gebeurt door nauw contact met ande…
Muggenbeet: Oorzaken muggenbeten & ziekten door beet van mug

Muggenbeet: Oorzaken muggenbeten & ziekten door beet van mug

Muggen zijn kleine vliegende insecten die wereldwijd voorkomen. Jeukende muggenbeten zijn voor veel mensen een nachtmerrie. Wanneer een mug in de huid bijt, start het immuunsysteem een beschermingsrea…
Skeeter-syndroom: Ernstige allergische reactie op muggenbeet

Skeeter-syndroom: Ernstige allergische reactie op muggenbeet

Het Skeeter-syndroom is een gelokaliseerde allergische reactie op muggenbeten. Een patiënt ervaart hierbij een grote zwelling en soms ook koorts. De niet-besmettelijke aandoening is het gevolg van bep…
Tekenbeten voorkomen en teken verwijderen bij mensen

Tekenbeten voorkomen en teken verwijderen bij mensen

Elke lente en zomer (april tot september) is het weer hetzelfde liedje. Je hond of kat heeft één of meer teken. Net voor of tijdens het tekenseizoen bestaan voor dieren allerlei tekenbanden, sprays, p…
Tyfus: Bacteriële infectie door besmette insectenbeet

Tyfus: Bacteriële infectie door besmette insectenbeet

Tyfus staat voor een groep zeldzame bacteriële infecties die tot stand komen door een besmette insectenbeet. Er zijn meerdere soorten tyfus, veroorzaakt door verschillende insecten. Slechte hygiënisch…
Vliegenbeten: Symptomen en behandeling van beet door vlieg

Vliegenbeten: Symptomen en behandeling van beet door vlieg

Een beet van een mug, wesp of bij is voor veel patiënten een heel vervelende gebeurtenis. Maar ook vliegen bijten af en toe mensen. De meeste vliegenbeten zijn onschadelijk, al veroorzaken ze mogelijk…
Vlooienbeten: Kenmerken van vlo en symptomen van vlooienbeet

Vlooienbeten: Kenmerken van vlo en symptomen van vlooienbeet

Vlooien bevinden zich vaak bij huisdieren en bijten slechts sporadisch mensen. Vlooienbeten zijn erg klein en hebben een centrale rode vlek. Jeuk en pijn zijn de bekendste symptomen van vlooienbeten.…
Wespensteek: Oorzaken, symptomen, behandeling en preventie

Wespensteek: Oorzaken, symptomen, behandeling en preventie

Wespensteken komen vaak voor, vooral in de (late) zomer. Vrouwelijke wespen gebruiken hun angel om aan te vallen en zich te verdedigen en steken mogelijk meermaals. De gele en zwarte insecten zitten v…
Gepubliceerd door Miske op 01-06-2018, laatst gewijzigd op 31-01-2020. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 31 mei 2018:
  • Insect Bites and Stings, https://medlineplus.gov/insectbitesandstings.html
  • Insect bites and stings, https://medlineplus.gov/ency/article/000033.htm