Miske » Specials » Schildklieraandoeningen

Schildklierproblemen en ziekten met schildklierafwijkingen

Schildklierproblemen en ziekten met schildklierafwijkingen Aan de voorzijde van de nek bevindt zich een vlindervormige klier, de schildklier. Dit is een endocriene klier die zorgt voor de productie van hormonen die nodig zijn voor de stofwisseling van het lichaam. Schildklieraandoeningen variëren van een kleine, onschuldige afwijking tot een levensbedreigende ziekte. De meest voorkomende problemen met de schildklier hebben te maken met een abnormale productie van schildklierhormonen. Hoewel de symptomen van een schildklieraandoening soms vervelend zijn, zijn de meeste schildklierproblemen tijdig te diagnosticeren en goed te behandelen.

Oorzaken schildklierziekten

Een verhoogde of verlaagde productie van schildklierhormonen kent diverse oorzaken, gaande van problemen met de schildklier zelf tot ook aandoeningen, medische behandelingen en omgevingsfactoren die leiden tot deze problemen. Aangezien de hypofyse en hypothalamus in de hersenen de schildklierfunctie reguleren, veroorzaken aandoeningen en afwijkingen van deze weefsels eveneens schildklierproblemen. Ook valt het lichaam soms ook per toeval het schildklierweefsel aan. Kanker aan de schildklier kent vaak geen duidelijke oorzaak, al verhogen bepaalde ziekten alsook genetische en omgevingsfactoren wel de kans op het ontwikkelen van deze aandoening.

Symptomen schildklieraandoening

Een baby komt mogelijk ter wereld met een schildklierprobleem, maar andere schildklierafwijkingen treden pas later in het leven op. Schildklieraandoeningen tasten talrijke lichaamsfuncties aan, waardoor onder andere het hart, het bloed, het endocriene systeem, de maag en darmen, de spieren, de nieren, het gewicht, het skelet alsook de ogen getroffen zijn. Een vergroting van de schildklier in de hals is ook mogelijk wanneer de patiënt last krijgt van een kropgezwel, wat resulteert in slikproblemen. Niet enkel fysieke tekenen komen voor bij schildklierafwijkingen. Concentratie- en denkproblemen, rusteloosheid, angst en een depressie zijn enkele typische mentale kenmerken van schildklierafwijkingen.

Diagnose en onderzoeken van de schildklier

Om schildklierafwijkingen te diagnosticeren, zet de arts naast een vraaggesprek (anamnese) en lichamelijk onderzoek ook schildklieronderzoeken in, zoals een biopsie (stukje weefsel wegnemen en microscopisch laten onderzoeken) en een schildklierscan. Soms is een bloedonderzoek alsook verder beeldvormend onderzoek nodig om meer informatie te krijgen over de onderliggende aandoening.

Behandeling schildklierproblemen

De behandeling van problemen aan de schildklier is afhankelijk van de precieze etiologie, maar veelal zijn medicijnen, hormoon vervangende therapie, radioactieve jodiumtherapie of schildklierchirurgie inzetbaar. In sommige gevallen is bij een schildklierafwijking geen behandeling vereist, maar krijgt de patiënt wel regelmatig controlebezoeken door de arts.
Aangeboren afwijkingen: Oorzaken van geboorteafwijkingen

Aangeboren afwijkingen: Oorzaken van geboorteafwijkingen

Een geboorteafwijking is elke structurele afwijking die bij de geboorte aanwezig is waarbij de werking en/of het uiterlijk van het lichaam is aangetast. Deze stoornis ontstaat wanneer de baby zich ont…
Bultjes in nek: Oorzaken van knobbeltjes in nekgebied

Bultjes in nek: Oorzaken van knobbeltjes in nekgebied

Sommige patiënten hebben een knobbeltje, bultje of gezwel in de nek. Bultjes in de nek zijn afkomstig van verschillende structuren aan of rond de nek. Er zijn veel oorzaken bekend van nekknobbels. Dez…
Hyperthyreoïdie: Overmatig actieve (overactieve) schildklier

Hyperthyreoïdie: Overmatig actieve (overactieve) schildklier

De schildklier is een belangrijk orgaan van het endocriene systeem. De vlindervormige klier ligt aan de voorzijde van de nek waar de sleutelbeenderen samenkomen. De schildklier is belangrijk want dit…
Hypothyreoïdie: Onvoldoende werking van schildklier

Hypothyreoïdie: Onvoldoende werking van schildklier

Hypothyreoïdie (hypothyroïdie), een te traag werkende schildklier, is een aandoening waarbij de schildklier onvoldoende schildklierhormoon maakt. Hypothyreoïdie verstoort de normale balans van chemisc…
Jodiumtekort: Gebrek aan schildklierhormonen

Jodiumtekort: Gebrek aan schildklierhormonen

Jodium is een mineraal dat essentieel is voor een goede schildklierwerking. De schildklier gebruikt namelijk jodium om schildklierhormonen aan te maken. Door een onvoldoende inname van jodium ontstaat…
Medullaire schildklierkanker: Zwelling (tumor) in nek

Medullaire schildklierkanker: Zwelling (tumor) in nek

De schildklier is een vlindervormige endocriene klier aan de basis van de nek, direct onder de adamsappel. De schildklier produceert schildklierhormonen die in het bloed worden uitgescheiden en vervol…
Myxoedeem: Complicatie van te traag werkende schildklier

Myxoedeem: Complicatie van te traag werkende schildklier

De schildklier, die zich aan de voorzijde van de nek bevindt, is verantwoordelijk voor de productie van schildklierhormonen. Deze hormonen zijn nodig voor een goede functie van alle lichaamscellen. So…
Neonatale hypothyreoïdie: Te weinig schildklierhormonen

Neonatale hypothyreoïdie: Te weinig schildklierhormonen

De schildklier bevindt zich in het onderste deel van de nek, net onder de adamsappel. Hij produceert voornamelijk het schildklierhormoon thyroxine (T4) en ook een kleine (10%) hoeveelheid van het schi…
Oogproblemen bij te traag werkende schildklier

Oogproblemen bij te traag werkende schildklier

De schildklier is een vlindervormige klier aan de onderkant van de voorzijde van de hals. De schildklier reguleert het schildklierhormoon en speelt een belangrijke rol in de stofwisseling. Hypothyreoï…
Oogziekte door schildklieraandoening met uitpuilende ogen

Oogziekte door schildklieraandoening met uitpuilende ogen

Patiënten met een schildklieraandoening zoals de ziekte van Graves, ontwikkelen soms een oogaandoening die ervoor zorgt dat het immuunsysteem de spieren en andere weefsels rond de ogen aanvalt. Deze o…
Oogziekte van Graves: Schildklierziekte met uitpuilende ogen

Oogziekte van Graves: Schildklierziekte met uitpuilende ogen

Jaarlijks presenteren zich in Nederland enkele honderden nieuwe patiënten met oogafwijkingen veroorzaakt door de ziekte van Graves, een auto-immuunaandoening. Hierbij zijn het vetweefsel in de oogkas…
Primair schildklierlymfoom: Vorm van schildklierkanker

Primair schildklierlymfoom: Vorm van schildklierkanker

Een lymfoom is een vorm van kanker die zich ontwikkelt in het lymfestelsel (de weefsels en organen die witte bloedcellen produceren, opslaan en vervoeren). Een lymfoom komt meestal tot stand in de lym…
Schildklierkanker: Kanker in schildklier met knobbeltje

Schildklierkanker: Kanker in schildklier met knobbeltje

De schildklier is een vlindervormige lichaamsstructuur die zich aan de voorzijde van de lagere nek bevindt. De schildklier zorgt voor de aanmaak van hormonen en regelt het energiegebruik van het licha…
Schildklierknobbeltjes: Knobbeltjes (nodules) in schildklier

Schildklierknobbeltjes: Knobbeltjes (nodules) in schildklier

Schildkliernodules zijn knobbeltjes die zich in de schildklier bevinden. De schildklier bevindt zich aan de voorkant van de keel, naast de luchtpijp en de slokdarm. De nodules (knobbeltjes) zijn soms…
Schildklierscan: Nucleair beeldvormend onderzoek

Schildklierscan: Nucleair beeldvormend onderzoek

De schildklier is een klier in de hals van de patiënt die het metabolisme (stofwisseling) regelt, een chemisch proces dat de snelheid regelt waarmee het lichaam voedsel omzet in energie. Een schildkli…
Struma (goiter, kropgezwel): Zwelling van schildklier

Struma (goiter, kropgezwel): Zwelling van schildklier

De schildklier is een vlindervormige klier die zich voor de luchtpijp bevindt. De klier verdeelt schildklierhormonen via het bloed door het lichaam. Deze hormonen zijn belangrijk voor het metabolisme.…
Syndroom van Ascher: Afwijkingen gezicht, ogen & schildklier

Syndroom van Ascher: Afwijkingen gezicht, ogen & schildklier

De Praagse oogarts Ascher beschreef in 1920 voor het eerst het Ascher-syndroom. In België en Nederland samen lijden wellicht een handvol mensen aan deze zeer zeldzame en soms erfelijke aangeboren aand…
Thyroïditis: Ontsteking en zwelling van schildklier

Thyroïditis: Ontsteking en zwelling van schildklier

De schildklier is een vlindervormige klier aan de voorkant van de keel, net onder de adamsappel. Het produceert hormonen die vrijkomen in de bloedbaan om de groei en het metabolisme van het lichaam te…
Thyrotoxicose: Verhoogde schildklierhormonen in bloed

Thyrotoxicose: Verhoogde schildklierhormonen in bloed

De schildklier is een klein vlindervormig orgaan aan de voorkant van de nek. Dit orgaantje maakt hormonen aan zodat het lichaam energie kan gebruiken, warm blijft en de andere organen goed functionere…
Ziekte van Graves: Overproductie van schildklierhormonen

Ziekte van Graves: Overproductie van schildklierhormonen

De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte die leidt tot een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie). Een auto-immuunziekte is een aandoening die optreedt wanneer het immuunsysteem ten onrechte g…
Ziekte van Hashimoto: Verminderde schildklierfunctie

Ziekte van Hashimoto: Verminderde schildklierfunctie

De schildklier bevindt zich aan de voorkant van de hals, net onder de adamsappel. Bij de ziekte van Hashimoto ontstaat een reactie van het immuunsysteem tegen de schildklier, hetgeen leidt tot een ver…
Gepubliceerd door Miske op 20-02-2017, laatst gewijzigd op 23-09-2019. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 19 en 20 februari 2017:
  • Thyroid Diseases, https://medlineplus.gov/thyroiddiseases.html
  • Thyroid Disorders, http://www.medicinenet.com/thyroid_disorders/article.htm
  • Understanding Thyroid Problems -- the Basics, http://www.webmd.com/women/guide/understanding-thyroid-problems-basics#1 en http://www.webmd.com/women/guide/understanding-thyroid-problems-basics#2