Seksuele ziekten en soa's of problemen aan geslachtsorganen
Bepaalde aandoeningen zijn lastig bespreekbaar, vooral wanneer ze betrekking hebben op de typische mannelijke of vrouwelijke lichaamsdelen of de geslachtsorganen (genitaliën). Deze milde tot ernstige afwijkingen zijn reeds bij de geboorte aanwezig, of ontstaan op latere leeftijd. Heel wat genitale aandoeningen komen tot stand na geslachtsgemeenschap. Niet altijd is een patiënt op de hoogte dat hij een bedpartner mogelijk kan besmetten omdat hij zelf geen symptomen heeft. In bepaalde situaties is het bijgevolg nuttig dat iemand zich laat screenen op een seksueel overdraagbare aandoening.
Aandoeningen aan geslachtsorganen
Mannelijke en vrouwelijke aandoeningen aan de geslachtsorganen zijn het gevolg van bepaalde ziekten, infecties (door gisten, schimmels, bacteriën, virussen of parasieten), irriterende stoffen en uitlokkende factoren. Sommige aandoeningen zoals borstkanker zijn niet seksueel overdraagbaar, terwijl anderen via de geslachtsgemeenschap te verspreiden zijn. Dan zijn er ook genitale aandoeningen die bij zowel mannen als vrouwen voorkomen, zoals anale kloven en uretritis. Het Klinefelter-syndroom (kleine testikels en onvruchtbaarheid), balanitis (eikelontsteking), orchitis (teelbalontsteking), epididymitis (pijnlijke ontsteking van de bijbal) en hypospadie (uitmonding van plasbuis aan onderkant van penis) zijn enkele typische mannelijke genitale aandoeningen. Bij vrouwen zijn vaginitis (ontsteking van het slijmvlies van de vagina), vulvodynie (pijn aan uitwendige vrouwelijke geslachtsorganen) en vulvitis (ontsteking van de vulva) enkele veel voorkomende genitale ziekten. Pijn tijdens de geslachtsgemeenschap, plasproblemen en een afscheiding zijn enkele typische symptomen.
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s)
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) zijn infecties die overdraagbaar zijn van de éne naar de andere persoon via seksueel contact. Zowel bacteriën, parasieten, gisten als virussen veroorzaken mogelijk een geslachtsziekte. De bekendste voorbeelden van geslachtsziekten zijn:
- chlamydia
- genitale herpes (herpes genitalis)
- gonorroe (etterige slijmvliesontsteking van de urinebuis)
- HIV/AIDS
- syfilis
- uretritis (door chlamydia, mycoplasma en herpesvirus)
De meeste soa’s hebben betrekking op zowel mannen als vrouwen, maar in veel gevallen zijn de symptomen bij vrouwen ernstiger. Als een zwangere vrouw een soa heeft, veroorzaakt dit namelijk veelal ernstige gezondheidsproblemen voor de baby. Antibiotica is inzetbaar voor de behandeling van een soa die het gevolg is van bacteriën, gisten of parasieten. Wanneer de soa het gevolg is van een virus, zijn antivirale geneesmiddelen beschikbaar om de symptomen te verlichten. Het correct gebruik van latex condooms vermindert het risico op de verspreiding van een soa.