Miske » Specials » Speekselklieraandoeningen

Speekselklierziekten en tumoren in speekselklieren

Speekselklierziekten en tumoren in speekselklieren Een aantal aandoeningen tasten de speekselklieren aan. Deze variëren van een kankergezwel tot het syndroom van Sjögren. Sommige aandoeningen verdwijnen spontaan of door middel van medicatie, terwijl anderen een grotere behandeling vereisen, waaronder ook chirurgie. Het lichaam heeft drie paar speekselklieren met name de parotisspeekselklieren (oorspeekselklieren), submandibulaire speekselklieren (onderkaakspeekselklieren) en sublinguale speekselklieren (ondertongspeekselspieren). Zij zijn verantwoordelijk voor de productie van speeksel. De meest voorkomende oorzaak van speekselklierproblemen zijn verstopte speekselklieren, waardoor de patiënt pijnlijke symptomen heeft.

Symptomen

Speekselklieraandoeningen leiden tot geïrriteerde en gezwollen klieren. De patiënt heeft hierdoor veelal een gezwollen gezicht en/of nek, pijn in het gezicht of de mond, een droge mond, een slechte smaak in de mond en ook heeft hij probleem om de mond volledig te openen. Bij enkele aandoeningen ontstaan ook algemene symptomen zoals koorts, rillingen en vermoeidheid. Uiteraard zijn andere symptomen mogelijk afhankelijk van de soort aandoening.

Diagnose en onderzoeken

Een arts voert steeds een lichamelijk onderzoek uit en verder zijn meestal enkele diagnostische onderzoeken vereist om de diagnose te bevestigen. Verschillende beeldvormende onderzoeken helpen bij de diagnose van speekselklieraandoeningen. Zo voert een arts mogelijk een echografie, een CT-scan of een MRI-scan uit. Maar ook een biopsie van de speekselklieren is mogelijk, vooral als de arts denkt aan een onderliggende auto-immuunaandoening

Behandelingen

Medische behandelingen

De behandeling van speekselklieraandoeningen is afhankelijk van de (onderliggende) aandoening en hoe ernstig de symptomen zijn. Bij een bacteriële infectie helpt antibiotica. Bij een kwaadaardige tumor is chemotherapie en/of radiotherapie in combinatie met chirurgie vereist. Grote speekselklierstenen vereisen eveneens een kleine operatie. Chirurgie is soms ook nodig bij een speekselklierinfectie. Bij het syndroom van Sjögren zijn voornamelijk ondersteunende en symptomatisch gerichte behandelingstechnieken beschikbaar.

Zelfzorg

Bij speekselklieraandoeningen is het belangrijk dat een patiënt niet rookt, voldoende drinkt om de speekselproductie te stimuleren en ook dat hij een goede mondhygiëne hanteert. Op deze manier verlaagt het risico op een speekselklieraandoening.
Aangeboren afwijkingen: Oorzaken van geboorteafwijkingen

Aangeboren afwijkingen: Oorzaken van geboorteafwijkingen

Een geboorteafwijking is elke structurele afwijking die bij de geboorte aanwezig is waarbij de werking en/of het uiterlijk van het lichaam is aangetast. Deze stoornis ontstaat wanneer de baby zich ont…
Bof: Virale infectie met gezwollen oorspeekselklieren

Bof: Virale infectie met gezwollen oorspeekselklieren

Bof is een epidemisch optredende ontsteking van de oorspeekselklieren veroorzaakt door een virus. De speekselklieren produceren speeksel, een vloeistof die voedsel bevochtigt en nodig is voor het kauw…
Kwaadaardige of goedaardige speekselkliertumoren

Kwaadaardige of goedaardige speekselkliertumoren

De speekselklieren bevinden zich rond de mond. Zij produceren speeksel en geven dit speeksel af aan de mondholte. Speeksel bevochtigt voedsel wat helpt bij het kauwen en slikken. In de oorspeekselklie…
Sialografie: Radiografisch onderzoek van de speekselklieren

Sialografie: Radiografisch onderzoek van de speekselklieren

Bij een sialografie voert een arts een radiografisch onderzoek uit van de afvoergang en de vertakkingen in de speekselklieren. Het resultaat van dit beeldvormend onderzoek is een “sialogram”. Sialogra…
Sjögren-syndroom: Aandoening met droge ogen, mond en keel

Sjögren-syndroom: Aandoening met droge ogen, mond en keel

Het Sjögren-syndroom is een auto-immuunaandoening waarbij de klieren die tranen en speeksel produceren, vernietigd zijn. Hierdoor heeft een patiënt een droge mond en keel en droge ogen. De aandoening…
Speekselklierbiopsie: Weefsel van speekselklier wegnemen

Speekselklierbiopsie: Weefsel van speekselklier wegnemen

Een speekselklierbiopsie is een medische procedure waarbij de arts cellen of een stuk weefsel uit een speekselklier verwijdert en dit microscopisch laat onderzoeken in een laboratorium. Dit is nodig o…
Speekselklierinfectie: Parotitis en sialoadenitis

Speekselklierinfectie: Parotitis en sialoadenitis

Speekselklieren zijn speekselproducerende weefsels in de wangen, onder de kaak en onder de tong. Bacteriën of virussen veroorzaken een speekselklierinfectie die mogelijk de oorspeekselklieren, de onde…
Speekselklierkanker: Kanker in speekselklier met pijn

Speekselklierkanker: Kanker in speekselklier met pijn

Speekselklieren zorgen er voor dat speeksel de mond en keel vochtig houdt. Deze vloeistof bevat enzymen die helpen om het voedsel af te breken. Het speelt ook een grote rol bij het voorkomen van infec…
Speekselklierstenen: Pijn en zwelling in mond en gezicht

Speekselklierstenen: Pijn en zwelling in mond en gezicht

Een speekselkliersteen is een verkalkte structuur die zich vormt in de speekselklieren. Deze stenen zorgen voor een obstructie van de klieren, waardoor de afvloed van speeksel in de mond gedeeltelijk…
Stenen in lichaam: Soorten, symptomen en behandeling

Stenen in lichaam: Soorten, symptomen en behandeling

Wanneer mensen denken aan steenvorming in het lichaam, denken ze meteen aan nierstenen. Naast de vorming van een steen in de nieren, ontstaat soms ook een steen in andere lichaamsdelen, zoals bijvoorb…
Gepubliceerd door Miske op 01-04-2016, laatst gewijzigd op 13-09-2019. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Anatomie en fysiologie van de mens, Dr. L.L. Kirchmann, Zestiende druk, 2010, paginanummer onbekend (digitale versie), Elsevier gezondheidszorg, Amsterdam
  • http://www.healthline.com/health/salivary-gland-disorders#Overzicht1
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/salivaryglanddisorders.html