Speekselklierziekten en tumoren in speekselklieren
Een aantal aandoeningen tasten de speekselklieren aan. Deze variëren van een kankergezwel tot het syndroom van Sjögren. Sommige aandoeningen verdwijnen spontaan of door middel van medicatie, terwijl anderen een grotere behandeling vereisen, waaronder ook chirurgie. Het lichaam heeft drie paar speekselklieren met name de parotisspeekselklieren (oorspeekselklieren), submandibulaire speekselklieren (onderkaakspeekselklieren) en sublinguale speekselklieren (ondertongspeekselspieren). Zij zijn verantwoordelijk voor de productie van speeksel. De meest voorkomende oorzaak van speekselklierproblemen zijn verstopte speekselklieren, waardoor de patiënt pijnlijke symptomen heeft.
Symptomen
Speekselklieraandoeningen leiden tot geïrriteerde en gezwollen klieren. De patiënt heeft hierdoor veelal een gezwollen gezicht en/of nek, pijn in het gezicht of de mond, een droge mond, een slechte smaak in de mond en ook heeft hij probleem om de mond volledig te openen. Bij enkele aandoeningen ontstaan ook algemene symptomen zoals koorts, rillingen en vermoeidheid. Uiteraard zijn andere symptomen mogelijk afhankelijk van de soort aandoening.
Diagnose en onderzoeken
Een arts voert steeds een lichamelijk onderzoek uit en verder zijn meestal enkele diagnostische onderzoeken vereist om de diagnose te bevestigen. Verschillende beeldvormende onderzoeken helpen bij de diagnose van speekselklieraandoeningen. Zo voert een arts mogelijk een echografie, een CT-scan of een MRI-scan uit. Maar ook een biopsie van de speekselklieren is mogelijk, vooral als de arts denkt aan een onderliggende auto-immuunaandoening
Behandelingen
Medische behandelingen
De behandeling van speekselklieraandoeningen is afhankelijk van de (onderliggende) aandoening en hoe ernstig de symptomen zijn. Bij een bacteriële infectie helpt antibiotica. Bij een kwaadaardige tumor is chemotherapie en/of radiotherapie in combinatie met chirurgie vereist. Grote speekselklierstenen vereisen eveneens een kleine operatie. Chirurgie is soms ook nodig bij een speekselklierinfectie. Bij het syndroom van Sjögren zijn voornamelijk ondersteunende en symptomatisch gerichte behandelingstechnieken beschikbaar.
Zelfzorg
Bij speekselklieraandoeningen is het belangrijk dat een patiënt niet rookt, voldoende drinkt om de speekselproductie te stimuleren en ook dat hij een goede mondhygiëne hanteert. Op deze manier verlaagt het risico op een speekselklieraandoening.